TAW Annoeth

Mae hen berthynas i chi newydd adael hen adeilad yn ei ewyllys. Yr ydych chi efo pres ac amser mewn crynswth. Be ydych chi'n ei wneud?

a) datblygu/adnewyddu'r adeilad i'w chyflwr hardd gwreiddiol
b) ei ddymchwel ac adeiladu ty newydd

Yr ateb byse nifer yn ei ddewis yw adnewyddu'r adeilad i'w odidogrwydd blaenorol. Tipyn fel adnewyddu darn o ddodrefn/car. Ond na, mae hyn yn rhy ddrud.

Cynllun gwallgof y llywodraeth yw gosod TAW ar y nwyddau a'r llafur sydd ei hangen i adnewyddu hen adeilad. Nid oes angen talu TAW ar adeiladau newydd. Canlyniad hyn yw colli ein treftadaeth; colli cymeriad sydd yn creu lle, sydd yn ddangosydd o'r gyfnod a fu. Nid ryw ty mawr crand yn y wlad yn unig, ond tai teras, hen orsaf drenau - unrhyw adeilad.

Ar hyn o bryd, mae hi'n rhatach dymchwel adeilad ac adeiladu un newydd, o'r sylfaen i'r to, nag adnewyddu un hen. Beth yw'r bwriad? Diddymu'r hanes weledol? Creu ffrwd o hanes sy ddim ond yn bodoli mewn llyfr/yn ysgrifenedig?

Pryd ddaw tynged Castell Caernarfon? Swnio fel syniad gwallgof, ond yr un egwyddor sydd yn gyffredin.