Wednesday 9 May 2007

Cadarnleoedd Cyfforddus

Fel y gwelom, er cymaint yr ymgyrchu gan y pleidiau eraill yn y cymoedd yn ne Cymru, yn ystod yr etholiad, mawr yw'r newid o Lafur. Hon yw cadarnle Llafur yng Nghymru. Bosib dweud mai hon yw'r un o'r llefydd sy'n ofn newid, ac yn ceisio byw yn y gorffennol. Ar y llaw arall, mae'r un fath o batrwm yn ceisio adlewyrchu ei hun hyd a lled Cymru. Yng Ngheredigion bellach mae'r Rhyddfrydwyr yn achosi pryderon i Plaid Cymru wedi'r buddugoliaeth yn Etholiad Cyffredinol 2005. Yr hen fflam yn ceisio ail-gynau - yr adeg cyn sefydliad Plaid Cymru.

Mae'n edrych yn syrffedus dros ben; pawb yn gwybod beth i'w ddisgwyl gyda un neu ddau o seti agos. Ar y llaw arall, yn fwy yn y cymoedd na unrhyw le arall, yw fod y nifer sy'n ceisio dysgu'r Gymraeg yn ffynnu. Be sy'n ysgogi pobl aelwydydd Saesneg i yrru eu plant i ysgolion Cymraeg? Ydi o i gyd lawr at y 'cenedlaetholdeb Cymreig newydd' mae Llafur wedi bod yn ei wthio. Cymraeg a pethau Cymreig yn digon da i'w gael ond ddim llawer o ots ar fywyd pob dydd?

Sut mae torri'r patrymau newydd yma? Trwy celwyddau, mudiadau radicalaidd neu rhywbeth arall?

No comments: