Y dywediad enwog am y cyn aelod seneddol Enoch Powell yw "Enoch was right". Dywediad sy'n cael ei ddefnyddio ganamlaf gan unigolion sy'n ofni mewnfudwyr a chymdeithas o hil gymysg.
Gyda agweddau gwahanol, mae Enoch yn iawn. Yr oedd yn gwled yr UDA yn fygythiad i'r DU a'i hymerodaeth. Yr oedd yn frwd o blaid yr Ymerodaeth Prydeinig, ond pan cafodd India ei hannibyniaeth, trodd yn erbyn hyn. Os oedd India am fynd, yr oedd rhaid i popeth arall fynd ac i Brydain derbyn nad oedd yn un o bwerau mawrion y byd bellach.
Tra yr oedd yn yr Ail Ryfel Byd yn Algiers, cychwynodd casau yr UDA am ei bod yn fygythiad i'r Ymerodaeth Prydeinig. Tacteg yr UDA yw i gael pawb yn rhannu economi fel eu bod yn meddwl dwy waith cyn gwneud ryw weithred chwerw, tacteg gyda bwriadau digon teg a chyfiawn. Y clwyd? Prydain oedd yn rhedeg un o economiau mwyaf y byd, ac o ganlyniad gyda monopoli nad oedd yr UDA yn gallu cael mynediad.
Rhaid cofio fod sefydliadau Prydeinig, yn ogystal â'r llywodraeth ac unigolion wedi cael perthynas da iawn gyda pobol o'r dwyrain canol, gyda nifer ohonynt yn gwneud defnydd o sefydliadau addysg, rasio ceffylau a hefyd ymladd dros eu hachosion nhw. Rhai enwog yw Lord Byron a'r Gweriniaeth Helenaidd, a T.E. Lawrence (Lawrence Arabia) a frwydrodd dros greu gwladwriaeth Palastein yng ngwyneb yr Ymerodaeth Ottoman adeg y Rhyfel Byd Cyntaf.
Be mae nifer ddim yn sylweddoli yw fod nifer o bobol uchel yn y sefydliadau Israelaidd ar restr terfysgwyr Prydain, fel Areil Sharon, ond fod yr UDA yn eu hatal rhag gwneud rhywbeth. Yn wir, mae breuddwydion Prydain drwy cynorthwyo mwyafrif rhan o'r Dwyrain Canol mewn creu cenedl wedi cael eu hatal oherwydd yr UDA.
Bosib iawn buasai creu gwladwriaeth Palestein ar gyfer pawb wedi rhoi terfyn ar y trafferthion heddiw a roddodd ffrwyth gwlad Israel trwy rhyfela a brwydro.
Monday 3 September 2007
Friday 27 July 2007
Gwerthu Enaid Lloegr a'i Chyfeillion
Rhaid i mi gyfaddef fy mod yn dipyn o genedlaetholwr Cymreig adain dde, ond yn ogysal a hynny yn ddipyn o Einglffeil. Nid ei hwyneb hyll sy'n ymddangos adeg Cwpan y Byd, nac ar flaen y papurau newydd tabloid, ond yr oll sydd wedi dod o geisio adeiladu ymerodaeth gyda gwaith caled ac agwedd trahaus, sydd wedi rhoi pensaerniaeth arbenning, pobol cynnes a brawdgarol y gogledd, cewri llenyddol a sefydliadau megis Caergrawnt a'r Amgueddfa Prydeinig.
Yr ydwyf yn credu'n gryf iawn, fod dyfodol Cymru yn gorwedd yn nwylo y Saeson. Petawn ni'n cefnogi eu buddiannau a'u hymdrechion annibynol, bydd hyn yn cael ei wrthgyferbynnu, gan fod diddordebau Lloegr, yn bendant, yn wahanol i rai Cymru.
Oherwydd undod economaidd Yr Alban, Lloegr a Cymru, mae cwmnîoedd mawrion yn bodoli ac yn gweithredu yn ddi-ffin pob dydd. Syndod mawr oedd dysgu fod Canghellor newydd y DU, Alistair Darling, yn hapus i adael gwledydd megis Tsheina gael y cyfle i brynnu busnesau megis Barclays. Beth sydd yn syndod fwy, yw'r unig wlad i ganiatau y fath yma o wahoddiad, yw'r DU.
Yn ddiweddar mae Tsheina ac India wedi profi tŵf enfawr economaidd, sydd ddim i'w weld am arafu'n fuan. Tsheina yn ariannu cwmnioedd ei hun yn y farchnad ryngwladol gyda llafur rhad, ac India yn wlad llawn tlodi ond pobol efo sgiliau. Mae Tsheina wedi bod yn graff iawn ac un cam ar y blaen i'r UDA, drwy gwneud ffrindiau gyda pob math o wledydd gan cynnig llafur, deunyddiau a nwyddau y wlad. Cam doeth iawn.
Cam sydd ddim yn doeth yw gadael i lywodraeth Tsheina brynu pobol fel Barclays, pan eu bod yn berchen ar fanciau yn barod. Bydd hyn yn golygu gall Tsheina dewis gwneud penderfyniadau gwael, oherwydd mae dim ond yn gystadleuaeth i'w hun. Petai sefyllfa tebyg yn digwydd, gall Tsheina dod i reoli'r DU drwy ddulliau anuniongyrchol, drwy reoli'r economi, ac o ganlyniad bywydau pobol.
Edrych ar ôl ein hunain sydd ei hangen, fel mae Ffrainc a'r Swistir wedi bod yn neud ers degawdau, gyda chynnal France Telecom ac arbed Swiss Air i enwi ond rhai. Mae nhw efo cytundeb da gyda'r Undeb Ewropeaidd ynglŷn â ffermio. Ar yr un pryd, mae ffermwyr y wlad yma yn mynd yn ddiwaith trwy prisiau isel am lefrith ac yn y blaen.
Yr ydwyf yn credu'n gryf iawn, fod dyfodol Cymru yn gorwedd yn nwylo y Saeson. Petawn ni'n cefnogi eu buddiannau a'u hymdrechion annibynol, bydd hyn yn cael ei wrthgyferbynnu, gan fod diddordebau Lloegr, yn bendant, yn wahanol i rai Cymru.
Oherwydd undod economaidd Yr Alban, Lloegr a Cymru, mae cwmnîoedd mawrion yn bodoli ac yn gweithredu yn ddi-ffin pob dydd. Syndod mawr oedd dysgu fod Canghellor newydd y DU, Alistair Darling, yn hapus i adael gwledydd megis Tsheina gael y cyfle i brynnu busnesau megis Barclays. Beth sydd yn syndod fwy, yw'r unig wlad i ganiatau y fath yma o wahoddiad, yw'r DU.
Yn ddiweddar mae Tsheina ac India wedi profi tŵf enfawr economaidd, sydd ddim i'w weld am arafu'n fuan. Tsheina yn ariannu cwmnioedd ei hun yn y farchnad ryngwladol gyda llafur rhad, ac India yn wlad llawn tlodi ond pobol efo sgiliau. Mae Tsheina wedi bod yn graff iawn ac un cam ar y blaen i'r UDA, drwy gwneud ffrindiau gyda pob math o wledydd gan cynnig llafur, deunyddiau a nwyddau y wlad. Cam doeth iawn.
Cam sydd ddim yn doeth yw gadael i lywodraeth Tsheina brynu pobol fel Barclays, pan eu bod yn berchen ar fanciau yn barod. Bydd hyn yn golygu gall Tsheina dewis gwneud penderfyniadau gwael, oherwydd mae dim ond yn gystadleuaeth i'w hun. Petai sefyllfa tebyg yn digwydd, gall Tsheina dod i reoli'r DU drwy ddulliau anuniongyrchol, drwy reoli'r economi, ac o ganlyniad bywydau pobol.
Edrych ar ôl ein hunain sydd ei hangen, fel mae Ffrainc a'r Swistir wedi bod yn neud ers degawdau, gyda chynnal France Telecom ac arbed Swiss Air i enwi ond rhai. Mae nhw efo cytundeb da gyda'r Undeb Ewropeaidd ynglŷn â ffermio. Ar yr un pryd, mae ffermwyr y wlad yma yn mynd yn ddiwaith trwy prisiau isel am lefrith ac yn y blaen.
Tuesday 17 July 2007
Caernarfon Crand - Ddim i'r Cymry
Tua mis yn ôl yr oeddwn yng nghyffiniau Caernarfon, ac yn aros ym maes parcio Morrisons. Sylweddolais ar y strwythyr enfawr o fetel i lawr wrth y dŵr. Hwn yw datblygiad o fflatiau crand newydd, a drud wrth gwrs, sydd am fod yn rhan o dref Caernarfon.
Fel oedd i'w weld, rhagor o'r un hen adeiladau wedi eu hadeiladu gyda strwythyr metel, a'r waliau yn cael eu codi mewn darnau cyfan gyda craen.
Un sylw gan un o drigolion Caernarfon ar wefan y BBC yw:
co dre, caernarfon
Be sy' mynd ymlaen yn doc fictoria? arwyddion mawr yn y saesneg am werthu fflatiau moethus a phlaid cymru yn cefnogi'r holl beth, mae hi fel stori o alice in wonderland
Watkins Jones Homes sy'n gyfrifol am y datblygiad. Tan yn ddiweddar yr oedd arwydd mawr uniaith Saesneg yn nodi fod tai ar werth. Daeth y Gymraeg dim ond ar ôl i bobol cwyno.
Os ewch chi ar wefan Right Move, fe welwch nad oes unrhyw sôn am Caernarfon yn un o ardaloedd Cymraeg Cymru, a'r ffaith nad oes dim ar gael am lai na £325,000. Mae hyn o fewn gafael llawfeddyg go bosib, ond ddim i neb arall.
Be sydd hyd yn oed yn fwy dryslyd yw mai'r cyngor a roddodd y tir i ddatblygwyr am £1, er siwr fod dyledion neu costau eraill ynghlwm gyda'r cytundeb ond fod Cyngor Sir Gwynedd yn un Plaid Cymru, gyda 44 allan o 75 o'r seti yn perthyn i'r blaid. Oeddwn i'n meddwl fod agweddau Plaid Cymru yn un i edrych ar ôl y Gymraeg, nid i gymeryd camau at ddinistrio ei fro hanfodol. Petai'r Ceidwadwyr wedi gwthio'r cynllun er lles datblygiad economaidd, byddai'r rheswm yna'n ddealladwy a bosib yn fwy cyfiawn.
Ond eto, fel maw pawb yn ymwybodol ohono, tai mae pobol eu hangen, nid fflatiau. Mae Gordon Brown bellach yn ymwybodol iawn o'r hyn - gobeithio neith o weld gwendidau y CDU (Cynllun Datgblygu Unedol), fod economi a/neu chymuned yn gallu lleihau cymaint a fedrith ehangu. Hyn i'w weld yn y nifer o blant sydd bellach yn cychwyn yn yr ysgolion - niferoedd is na blynyddoedd blaenorol. Yw'r bwlch yn y niferoedd yn cael ei lenwi gan mewnfudwyr neu'r pobol sy'n anweithredol yn economaidd, a elwir yn bensiynwyr? Tydi hyn ddim yn beth rhy dda i'r CDU.
Ai er lles y bobol maent yn eu cynrychioli mae pobol mewn gwleidyddiaeth?
Monday 18 June 2007
Coffor Aur GIG
Faint ydych chi'n ei hennill gyda'ch swydd?
Di-waith? Myfyriwr? Llai na £20,000, £40,000? Digon lwcus i ennill mwy na £100,000?
Yn fawr syndod i bawb, does bron dim o'r doctoriaid cyffredin yn ennill llai na £100,000. Petai doctor yn ennill £100,000 y flwyddyn, gan anwybyddu trethi ac yn gweithio 37.5 awr yr wythnos, mae'n cymyd £55 yr awr. Mae hyn yn fwy mewn gwirionedd gan fod y £100,000 y flwyddyn dal yn sefyll sydd yn cynnwys gwyliau.
Yr ydywf yn cofio mynd i weld doctor mis Ionawr diwethaf. Digwyddias edrych ar y wal, a gweld faint oedd y doctor penodol yma yn ei godi am waith yn ystod gwyliau'r Nadolig. Ar ddiwrnod San Steffan (Rhagfyr 26), byddai gofyn am y doctor yma wedi golygu talu iddo £600 yr awr. Diwrnodau eraill fel Rhagfyr 20fed, £200 i £400 yr awr.
Does dim dwywaith fod gwaith y doctor cyffredin yn un pwysig dros ben mae pawb yn cymyd yn ganiataol, ond maent dim ond yn gweithio o 9 tan 5 yn ystod yr wythnos. Os ydych angen gweld doctor y tu allan i'r oriau yma, am yr adran Damwain ac Argyfwng yr ysbyty agosaf bydd hi, hyd yn oed os chi'n byw yn y cefn gwlad ac yn methu gyrru. Problem.
Yn yr hen ddyddiau byddai doctor yn ymweld a'i gleifion a phobol o fewn y gymdeithas ar hap. Dywedodd fy nhad fod ei ewythr, a oedd yn ddoctor yn ardal Gorseinon, Abertawe, wedi cael ei alw allan yn ystod y nos am bythefnos syth un adeg; yr oedd hyn ar ben ei waith yn ystod y dydd. Yr oedd pethau fel yma yn ddisgwyliedig o'r swydd a'r tâl yr oedd y person yn ei dderbyn.
Os nad yw doctoriaid yn ddigon parod i wneud fel y diswgyl, neu bod yn ddigon wyneb galed i ofyn am fwy pan maent yn cael dros deg gwaith yn fwy na rhai pobol yn y wlad yma, yna mae'n bryd ail ystyried faint o dâl maent yn ei dderbyn. Yr ydym yn derbyn fod eu swydd yn un o safon uwch, ond yn fwy ac yn fwy heddiw, mae eu cyfrifoldebau ym maes iechyd yn digsyn wrth i ffisegwyr, cemegwyr, radiolegwyr, nyrsiau, biocemegwyr gwneud mwy a mwy o'r gwaith. Nid sôn o reidrwydd am staff ysbytai sydd yn gwneud mwy na'u siar, ond yn hytrach y rhai sy'n dewis gweithio yn y gymdeithas ond peidio gwasanaethu.
Di-waith? Myfyriwr? Llai na £20,000, £40,000? Digon lwcus i ennill mwy na £100,000?
Yn fawr syndod i bawb, does bron dim o'r doctoriaid cyffredin yn ennill llai na £100,000. Petai doctor yn ennill £100,000 y flwyddyn, gan anwybyddu trethi ac yn gweithio 37.5 awr yr wythnos, mae'n cymyd £55 yr awr. Mae hyn yn fwy mewn gwirionedd gan fod y £100,000 y flwyddyn dal yn sefyll sydd yn cynnwys gwyliau.
Yr ydywf yn cofio mynd i weld doctor mis Ionawr diwethaf. Digwyddias edrych ar y wal, a gweld faint oedd y doctor penodol yma yn ei godi am waith yn ystod gwyliau'r Nadolig. Ar ddiwrnod San Steffan (Rhagfyr 26), byddai gofyn am y doctor yma wedi golygu talu iddo £600 yr awr. Diwrnodau eraill fel Rhagfyr 20fed, £200 i £400 yr awr.
Does dim dwywaith fod gwaith y doctor cyffredin yn un pwysig dros ben mae pawb yn cymyd yn ganiataol, ond maent dim ond yn gweithio o 9 tan 5 yn ystod yr wythnos. Os ydych angen gweld doctor y tu allan i'r oriau yma, am yr adran Damwain ac Argyfwng yr ysbyty agosaf bydd hi, hyd yn oed os chi'n byw yn y cefn gwlad ac yn methu gyrru. Problem.
Yn yr hen ddyddiau byddai doctor yn ymweld a'i gleifion a phobol o fewn y gymdeithas ar hap. Dywedodd fy nhad fod ei ewythr, a oedd yn ddoctor yn ardal Gorseinon, Abertawe, wedi cael ei alw allan yn ystod y nos am bythefnos syth un adeg; yr oedd hyn ar ben ei waith yn ystod y dydd. Yr oedd pethau fel yma yn ddisgwyliedig o'r swydd a'r tâl yr oedd y person yn ei dderbyn.
Os nad yw doctoriaid yn ddigon parod i wneud fel y diswgyl, neu bod yn ddigon wyneb galed i ofyn am fwy pan maent yn cael dros deg gwaith yn fwy na rhai pobol yn y wlad yma, yna mae'n bryd ail ystyried faint o dâl maent yn ei dderbyn. Yr ydym yn derbyn fod eu swydd yn un o safon uwch, ond yn fwy ac yn fwy heddiw, mae eu cyfrifoldebau ym maes iechyd yn digsyn wrth i ffisegwyr, cemegwyr, radiolegwyr, nyrsiau, biocemegwyr gwneud mwy a mwy o'r gwaith. Nid sôn o reidrwydd am staff ysbytai sydd yn gwneud mwy na'u siar, ond yn hytrach y rhai sy'n dewis gweithio yn y gymdeithas ond peidio gwasanaethu.
Thursday 7 June 2007
Gwlychwch eich Traed!
Yn aml wrth gerdded o amgylch bron iawn pobman neu gyrru, mae'r ffyrdd mae nifer yn talu treth, sydd oeddeutu £130, yn wael ac yn anghyson. Mae'r llywodraeth yn ystyried gosod system o dalu am faint o'r ffordd yr ydych yn ei ddefnyddio - a fydd hyn yn golygu cael gwared ar y disg treth? Ond eto, er cymaint yr ydym yn ei dalu at goffa cynnal ffyrdd, nid ydym yn cael gwerth ein pres. Wel wrth gwrs ddim, mae'r llywodraeth cyfredol mewn sefyllfa o fenthyca ar gyfer talu am bethau gwirion megis rhyfeloedd, a grantiau at bethau diwerth; hyn oll er yr ydym yn talu y lefelau uchaf o drethi erioed.
Wrth weld y ffyrdd heddiw, prin iawn sy'n cael ei wario arnynt gan pob llywodraeth leol yng Nghymru. Nid safon yr arwyneb yn unig sydd o bwys, ond yr oll sydd o dan y ffordd hefyd, gan gynnwys y system o ddraeniau i gasglu dwr. Un enghraifft yn Nghaerdydd yw, fod nifer o strydoedd ble mae'r ffin rhwng y ffordd a'r palmentydd bron yn un. Yn ogsytal a hyn, os mae llif o law trwm, mae'r draeniau yn orlifo a'r dŵr yn casglu yn y ffordd. Gan nad oes ffin bellach, mae'r dŵr yn llifio ar y palmant. Yr unig ardal sych yw pwynt top y camber, ond mae ceir yn y fan honno. Beth yw'n wneud?
Oherwydd cynhesu byd eang, fedrwn ddisgwyl mwy o dymhestloedd. Nid rhai mellt a tharannau, ond glaw trwm mewn cyfwng byr o amser. Digon i ddal y systemau cyfredol mewn sioc.
Rhaid buddsoddi yn y tanadeiledd rŵan! Y llefydd sydd yn y mwyaf o beryg yw Llanrwst a Rhuthun. Mae Caerdydd yn digwydd bod mewn helynt fawr, gyda thiroedd gorlifio systemau hydrolegol, megis afonydd, yn ymestyn yn bell i ganol y ddinas.
Bosib byddai cyfres o danciau o dan y ddaear o fudd, i gasglu dwr glaw yn ystod tymhorau'r gaeaf, a'u defnyddio i ddyfrio blodau a chaeau yn yr haf?
Beth bynnag yw'r dewisiadau, mae angen i'r cynghorau sir newid eu cynlluniau gwario. Dim byd ar sothach fel parc busnes arall, ond mwy ar yr union bethau yr ydym yn dibynnu arnynt i allu hyd yn oed cerdded neu gyrru i'r siop leol am beint o lefrith.
Wrth weld y ffyrdd heddiw, prin iawn sy'n cael ei wario arnynt gan pob llywodraeth leol yng Nghymru. Nid safon yr arwyneb yn unig sydd o bwys, ond yr oll sydd o dan y ffordd hefyd, gan gynnwys y system o ddraeniau i gasglu dwr. Un enghraifft yn Nghaerdydd yw, fod nifer o strydoedd ble mae'r ffin rhwng y ffordd a'r palmentydd bron yn un. Yn ogsytal a hyn, os mae llif o law trwm, mae'r draeniau yn orlifo a'r dŵr yn casglu yn y ffordd. Gan nad oes ffin bellach, mae'r dŵr yn llifio ar y palmant. Yr unig ardal sych yw pwynt top y camber, ond mae ceir yn y fan honno. Beth yw'n wneud?
Oherwydd cynhesu byd eang, fedrwn ddisgwyl mwy o dymhestloedd. Nid rhai mellt a tharannau, ond glaw trwm mewn cyfwng byr o amser. Digon i ddal y systemau cyfredol mewn sioc.
Rhaid buddsoddi yn y tanadeiledd rŵan! Y llefydd sydd yn y mwyaf o beryg yw Llanrwst a Rhuthun. Mae Caerdydd yn digwydd bod mewn helynt fawr, gyda thiroedd gorlifio systemau hydrolegol, megis afonydd, yn ymestyn yn bell i ganol y ddinas.
Bosib byddai cyfres o danciau o dan y ddaear o fudd, i gasglu dwr glaw yn ystod tymhorau'r gaeaf, a'u defnyddio i ddyfrio blodau a chaeau yn yr haf?
Beth bynnag yw'r dewisiadau, mae angen i'r cynghorau sir newid eu cynlluniau gwario. Dim byd ar sothach fel parc busnes arall, ond mwy ar yr union bethau yr ydym yn dibynnu arnynt i allu hyd yn oed cerdded neu gyrru i'r siop leol am beint o lefrith.
Tuesday 29 May 2007
Adeiladu Heb Fwriad #2
Fel cafodd ei grybwyll dipyn yn ôl gyda'r postiad, "Adeiladu Heb Fwriad" mae un o brif bapurau newydd tiroedd Prydain wedi ysgrifennu erthygl, sy'n tynnu sylw at nifer o bwyntiau a chafodd ei godi, fel:
- Nifer yn ormod o fflatiau
- Datblygiadau di-werth ar gyrion ac yng nghanol trefi
Mae'n mynd ati i drafod nifer o bwyntiau a chafodd ei godi yn sylwadau ar "Adeiladu Heb Fwriad" sef fod dim digon o dai cyffredin ar gyfer teuluoedd. Dwi wedi pigo ar llond llaw o ddyfyniadau sydd a ganlyn.
...developers being encouraged to build apartments at the expense of family homes...
Sydd yn dangos nad yw adrannau cynllunio cynghorau lleol yn gweithredu yn ôl angen, ond yn ôl gobeithion economaidd sydd ar bapur, sef y CDU (neu Unitary Development Plan) sydd yn cymyd yn ganiatol fod poblogaethau yn cynyddu. Yn amlwg, ame pobol sydd gyda gradd mewn Cynllunio heb yr un galluon a Daearyddwyr Dynol a wneith dweud wrthych fod cynyddiad mewn glendid, iechyd, addysg a safon byw, fel sydd yn y byd gorllewinol, yn arwain at leihad mewn poblogaeth. Mae'n bosib gweld y patrwm yma'n digwydd yn llefydd fel Kerala yn India ble mae safon iechyd ac addysg wedi arwain at leihad mewn twf poblogaeth. Nid yw datblygiadau na'r system economaidd cyfalafol yn perpetual felly mae terfan yn rhywle, ac yn ôl pob gweledigaeth India a Tsheina sydd â'r bêl yn eu llys ar hyn o bryd.
...When politicians try to rig the market they eventually corrupt the market.
Nid yw gwleidyddion sydd a'u gweledigaeth gyda cystal addysg ag economwyr sydd yn gwario'u addysg, a'u bywydau dyddiol yn dadansoddi'r farchnadau a phatrymau dynol. Gwell yw peidio gadael i gwleidydd benderfyny be sydd orau i'w ardal, ond yn hytrach gwrando ar y bobol mae'n ei gynrychioli. Nawn nhw siŵr o glywed angen am fwy o dai...
...in Manchester alone there were 20,000 flats awaiting planning permission against "just a handful" of new houses...
Nid yw'r broblem yma yn bodoli yn nhrefi a chefn gwlad Cymru, ond yn ninasion mawrion Lloegr - Manceinion yn enghraifft perffaith
There is clear demand for more family housing...
Oes, a sydd wedi bod yn amlwg ers blynyddoedd. Un peth dwi'n cofio fy nhad yn dweud yw'r adeg pan oedd yn byw ac yn gweithio ym Manceinion; cafodd nifer o dai teras eu chwalu er mwyn gwneud lle ar gyfer ffyrdd. Ond eto fedrwch chi edrych ar llefydd fel Oldham sydd efo nifer o strydoedd teras gwag. Un o'r posibiliadau gyda llefydd fel yma, yw chwalu un neu ddau rhes, er mwyn creu mwy o awyrgylch cymdeithas gyda siopau, parciau a nifer fach iawn o swyddfeydd ar gyfer y pobol lleol, yn lle disgwyl i bawb mynychu i ganol dinas i weithio.
The situation has got worse because of the rise of buy-to-let landlords looking to invest in small properties.
Be am i'r llywodraeth roi'r gorau i blesio'r llond llaw o ffigyrau sy'n gyrru'r economi a rhoi cyfwng a'r bwerau perchnogion tir ac adeiladau, gan wedyn adael i'r economi yrru ei hun, yn tyfu ac yn lleihau, yn cyflymu ac yn arafu yn ôl gofynion yr union bobl sydd yn ei greu. Mae'n digon hawdd i landlord brynnu oddeutu 20 fflat mewn bloc sy'n cynnwys 50. Buasai cyfwng o tua 1 fflat i bob enw gwneud pethau'n anos, a fod rhaid i'r person yna fod yn byw yn y tŷ/fflat am o leiaf 6 mis neu fel arall gallu cyfiawnhau absenoldeb hir.
It's not for me or for the Government to prescribe whether people should live in flats or houses, but the rules as they stand work against houses.
Yn hollol, felly dylir adeiladu yn ôl gofynion lleol. Byddai trefn felly yn golygu bod llefydd fel Tesco heb cymaint o ddylanwad, a diwedd ar y llefydd out-of-town.
Builders say the only solution is to allow them to access to more land.
Either we push up densities even more or we push up the amount of land made available.
Be am beidio cynyddu'r nifer o blotiau o dir sydd ar gael a chynyddu hen safleoedd brown field sydd yn ddigonol mewn nifer o hen drefi a dinasoedd diwydiannol. Bydd cost o lanhau nifer o'r safleodd yma, ond bydd yn golygu y gallu i adeiladu nifer o dai i deuluoedd yng nghanol dinasoedd, heb sbwylio gwregysau glas.
Yr un sydd mwy rhad ac yn symlach na hyn yw cyfyngu ar y nifer o dai gall pobol fod yn berchen arno, gan gynnwys cyfyngu ar gallu pobol i fod yn berchen ar dai dim ond er mwyn eu rhentu. Tai sy'n dod i'r meddwl yn syth yw rhai haf, a bythynod egwyl.
Un peth yr ydwyf wedi sylwi arni yw'r nifer o dai yn ardaloedd Y Waun Ddyfal a'r Rhath yng Nghaerdydd sydd yn llawn myfyrwyr. Buasai fod ddim yn bosib hybu defnydd o neuaddau preswyl i'r mwyafrif o myfyrwyr, gan bod eu dwysedd nhw cymaint uwch. O edrych o gwmpas Y Waun Ddyfal a'r Rhath, mae'n amlwg fod y gymdeithas frodorol wedi cael ei ddifetha a wedi diflannu.
Monday 21 May 2007
Byw ar Ddyled
Fel sy'n dod yn fwy ac yn fwy amlwg y dyddiau yma, yw fod pobol allan bron iawn pob dydd yn gwario'u pres. Nid fod dim o'i le gyda hynny, ond mae nifer fawr yn gwario pres nad oes ganddynt.
Gyda tai yn codi i brisiau tu allan i afaelion nifer fawr o bobol, a'r llywodraeth yn gwthio agwedd cymdeithasol o wario a gwario, er mwyn atal arafiad yn yr economi, mae nifer yn troi at fenthyg pres. Gan fod pobol yn barod i neidio'r clwyd o fenthyg pres, mae 'cerdiau ffyddlondeb' yn ffynnu gyda graddau llog uchel. Cai nifer o bobol eu ffeindio'n sownd mewn twll o ddyled, gyda dim ond digon o bres i dalu llog ar y benthyciadau.
Be ddigwyddodd i gynilo eich pres? Cynilo swm mawr o bres at freuddwyd, ac o ganlyniad yr holl waith yn ei wneud, yn ei werthfawrogi mwy. Pan mae'n rhaid i rywun weithio'n galed at gael rhywbeth mae'n beth i drysori. Mae'r dewis o fenthyg pres yn hamdwyo'r gallu yma, ac yn rhoi'r peth ar blat. Os glywch chi storiau o adeg y rhyfel neu adegau eraill mewn hanes ble'r oedd y rhanfwyaf o bobol mewn dyled, yr oedd cymdeithas gwell o rannu a chyfeillgarwch yn bodoli.
Amser i gwtogi ar pwy yn union sydd ar hawl i fenthyg pres a'r llog i godi?
Gyda tai yn codi i brisiau tu allan i afaelion nifer fawr o bobol, a'r llywodraeth yn gwthio agwedd cymdeithasol o wario a gwario, er mwyn atal arafiad yn yr economi, mae nifer yn troi at fenthyg pres. Gan fod pobol yn barod i neidio'r clwyd o fenthyg pres, mae 'cerdiau ffyddlondeb' yn ffynnu gyda graddau llog uchel. Cai nifer o bobol eu ffeindio'n sownd mewn twll o ddyled, gyda dim ond digon o bres i dalu llog ar y benthyciadau.
Be ddigwyddodd i gynilo eich pres? Cynilo swm mawr o bres at freuddwyd, ac o ganlyniad yr holl waith yn ei wneud, yn ei werthfawrogi mwy. Pan mae'n rhaid i rywun weithio'n galed at gael rhywbeth mae'n beth i drysori. Mae'r dewis o fenthyg pres yn hamdwyo'r gallu yma, ac yn rhoi'r peth ar blat. Os glywch chi storiau o adeg y rhyfel neu adegau eraill mewn hanes ble'r oedd y rhanfwyaf o bobol mewn dyled, yr oedd cymdeithas gwell o rannu a chyfeillgarwch yn bodoli.
Amser i gwtogi ar pwy yn union sydd ar hawl i fenthyg pres a'r llog i godi?
Monday 14 May 2007
Gwyliau 365
Ar hyn o bryd mae'n edrych fel petai Cymru yn ceisio troi yn un lleoliad wyliau i bobol. Fflatiau a thai moethus sydd yn anymarferol ac allan o afaelion pobol lleol; mwy o marinas - dwi ddim yn adnabod neb efo llong o gwbwl; mwy o ganolfannau crefftau mewn ryw hen adfail.
Trobwynt mewn trefi glan y môr oedd penderfyniad cynllunio i newid hen adeilad westy ar bromenâd Bae Colwyn yn floc o fflatiau. Penderfynodd hyn bod y lle wedi cyrraedd ei hanterth a bydd y lle yn datblygu i gael ystyr gwahanol. Bellach mae mwy o fflatiau sydd wedi eu preswylio gyda dosbarth cymdeithasol newydd. Ryw fath o dan-dosbarth o bobol tlawd gyda problemau cymdeithasol. Problemau sy'n sgil datblygiadau dinas mewnol trefi mawrion Lloegr.
Fel arfer mae'r cyngor sir rywsut yn gwrthod gwneud dim, neu yn medru gwneud dim. 12 milltir i lawr yr arfordir yn Y Rhyl, mae'r hen ffair wedi gorffen a bellach yn gwneud ei ffordd i Towyn, ond ar y safle yma mae ASDA yn ogystal a chaffi, siopau a fflatiau moethus am cael eu datblygu. Dwnim os na dall yw cyngor Sir Ddinbych, ond edrychwch ar y ffaeliadau mae Pentre'r Plant a Traeth y Ffrith wedi bod, yn ogystal â'r problemau sydd wedi rhoi enw i'r Rhyl yn ddiweddar gyda fflatiau yn denu pobol o'r tu allan. Fel mae'r cyngor wedi nodi, fflatiau moethus bydd rhain, gyda neb yn gwadu na i bobol o'r tu allan ydynt.
Nid Ibiza, Benidorm na St. Tropez arall yw Cymru felly mae angen i ni adeiladu tanadeiledd ar gyfer y trefi a phentrefi lleol, yn ogsytal ag i'r bobol. Un enghraifft amlwg nad yw hyn yn bod, yw'r diffyg ffordd uniongyrchol o'r gogledd i'r de yng Nghymru.
Trobwynt mewn trefi glan y môr oedd penderfyniad cynllunio i newid hen adeilad westy ar bromenâd Bae Colwyn yn floc o fflatiau. Penderfynodd hyn bod y lle wedi cyrraedd ei hanterth a bydd y lle yn datblygu i gael ystyr gwahanol. Bellach mae mwy o fflatiau sydd wedi eu preswylio gyda dosbarth cymdeithasol newydd. Ryw fath o dan-dosbarth o bobol tlawd gyda problemau cymdeithasol. Problemau sy'n sgil datblygiadau dinas mewnol trefi mawrion Lloegr.
Fel arfer mae'r cyngor sir rywsut yn gwrthod gwneud dim, neu yn medru gwneud dim. 12 milltir i lawr yr arfordir yn Y Rhyl, mae'r hen ffair wedi gorffen a bellach yn gwneud ei ffordd i Towyn, ond ar y safle yma mae ASDA yn ogystal a chaffi, siopau a fflatiau moethus am cael eu datblygu. Dwnim os na dall yw cyngor Sir Ddinbych, ond edrychwch ar y ffaeliadau mae Pentre'r Plant a Traeth y Ffrith wedi bod, yn ogystal â'r problemau sydd wedi rhoi enw i'r Rhyl yn ddiweddar gyda fflatiau yn denu pobol o'r tu allan. Fel mae'r cyngor wedi nodi, fflatiau moethus bydd rhain, gyda neb yn gwadu na i bobol o'r tu allan ydynt.
Nid Ibiza, Benidorm na St. Tropez arall yw Cymru felly mae angen i ni adeiladu tanadeiledd ar gyfer y trefi a phentrefi lleol, yn ogsytal ag i'r bobol. Un enghraifft amlwg nad yw hyn yn bod, yw'r diffyg ffordd uniongyrchol o'r gogledd i'r de yng Nghymru.
Saturday 12 May 2007
Yn gaeth i alcohol?
Yn rhan annatod o ddiwylliant y DU mae'r dafarn yn chwarae rhan fawr ym mywydau'r mwyafrif, yn enwedig myfyrwyr. Yng nghanol pob tref neu dinas mae clwstwr o fariau, tafarndai a chlybiau nos yn agored ar y penwythnosau a sawl diwrnod arall o'r wythnos. I'r rhai ohonoch sydd wedi prynu llymaid yn ddiweddar, cewch weld nad yw prisiau yn resymol o bell ffordd. Yn ystod y 10 mlynedd olaf, mae'r llywodraeth Lafur wedi cynyddu trethi ar alcohol - digon teg trethu nwyddau o bleser, ac o ystyried y problemau a'r gost yn sgil canlyniadau negyddol y cyffur.
Yr ochor arall ddrwg yw'r ffaith fod cymaint o fangreoedd gyda trwydded i werthu alcohol, mewn ardal cyfyngedig iawn. Yn Nottingham er enghraifft mae oddeutu 250 o fangreoedd trwyddedig mewn 1 milltir sgwâr - y riset perffaith am drafferthion.
A yw'r llywodraeth, a'r lefel cenedlaethol a sirol yn or-ddibynnu ar alcohol, a'r faint o arian sy'n cael ei wario? Mewn nifer o lefydd rŵan, cwbwl yw canol yw bwytai a fariau. Dim byd mwy na hynny. Wrth gwrs bod angen cynnig cyfleusterau i bodloni gofynion y cyhoedd, ond ffolineb ydyw i wasgu cymaint mewn un lle penodol. Beth am roi cyfyng ar y nifer o fangreodd trwyddedig mewn un uned ardal?
Canlyniadau drwg o gael cymaint mewn un fan yw ysbwriel, plismona, llygru, ymddygiad gwrth-gymdeithasol a threisiol ac eraill. Yw'r gost o redeg llywodraeth gyda'r fath yma o bres o ystyried yr effaith ar y cyhoedd tawel ac enciliol yn gyfiawn?
Yr ochor arall ddrwg yw'r ffaith fod cymaint o fangreoedd gyda trwydded i werthu alcohol, mewn ardal cyfyngedig iawn. Yn Nottingham er enghraifft mae oddeutu 250 o fangreoedd trwyddedig mewn 1 milltir sgwâr - y riset perffaith am drafferthion.
A yw'r llywodraeth, a'r lefel cenedlaethol a sirol yn or-ddibynnu ar alcohol, a'r faint o arian sy'n cael ei wario? Mewn nifer o lefydd rŵan, cwbwl yw canol yw bwytai a fariau. Dim byd mwy na hynny. Wrth gwrs bod angen cynnig cyfleusterau i bodloni gofynion y cyhoedd, ond ffolineb ydyw i wasgu cymaint mewn un lle penodol. Beth am roi cyfyng ar y nifer o fangreodd trwyddedig mewn un uned ardal?
Canlyniadau drwg o gael cymaint mewn un fan yw ysbwriel, plismona, llygru, ymddygiad gwrth-gymdeithasol a threisiol ac eraill. Yw'r gost o redeg llywodraeth gyda'r fath yma o bres o ystyried yr effaith ar y cyhoedd tawel ac enciliol yn gyfiawn?
Wednesday 9 May 2007
Adeiladu Heb Fwriad
Edrychwch ar ganol neu gyffiniau unrhyw tref heddiw, a mi wnewch chi weld ail-adroddiad o'r un hen siopau ac adeiladau pre-fab. Yr union siopau sy'n lladd canolfannau trefi yn ogystal a chreu thagfeydd traffig. Am ryw reswm gwirion, mae nifer o adrannau cynllunio cynghorau sir yn gefnogol o'r fath yma o ddatblygiad. Mae gan pob cyngor sir Cynllun Datblygu Unedol (UDP i'r rhan fwyaf ar lafar - Unitary Development Plan) gyda'r disgwyl o ddatblygu mannau yn y sir ar gyfer tai, siopau ac ardaloedd cyhoeddus. Yn ogystal a hyn, mae'r niferoedd o blant sy'n mynychu ysgolion yn lleihau yn flynyddol. Bwriad sylfaenol y cynghorau yw i gynyddu economi yr ardal, ond ar ba gost?
Yn syml yr ydym yn gweld adeiladau diysbryd, yn cael eu hadeiladu yn y gobaith fod busnes neu teulu am symud i fewn. I lawr ym Mae Caerdydd mae dwsinau o fflatiau moethus yn wag ers blynyddoedd bellach, a'r cyngor yn parhau i roi ganiatâd i fwy cael eu hadeiladu. Yr un peth yn wir i fyny yn Sir Conwy ble mae Parc Wyddoniaeth ger Abergele gyda dim ond un busnes yn preswylio, a'r busnes yna wedi symud o Fae Colwyn.
Rhaid i'r awdurdodau lleol ddeall, os yw rhywun am gychwyn busnes, mi wnawn nhw hynny ar liwt eu hunain. Tydi taflu pres a chyfleusterau at bobol yn achosi dim - edrychwch ar Elwa.
Yn yr oes a fu - dim ond 100 mlynedd yn ôl yn wyneb datblygiadau diwydiant, mae gan ardal Caerdydd a'r cymoedd pensaernïaeth unigryw, ardal Abertawe, Aberystwyth a gorllewin Cymru, a'r gogledd, yn eu tai teras ac adeiladau eraill. Syth i ffwrdd, mae'n bosib adnabod ardal trwy luniau o'r adeiladau.
Yn syml mae'r awdurdodau lleol yn lladd canolfannau trefi ac yn lladd enaid, cymeriad a'r hyn sydd yn unigryw mewn llefydd, ac mae hyn effeithio ar y pobol lleol. Cwbwl sydd rhaid ei wneud yw meddwl am ddatblygiad Manceinion yn y 50/60au o'r concrid i gyd, a gofyn i unigolion sut ddelwedd ydych chi'n cael o'r lle? Lle llwm, llwyd, di-liw, digalon a gwlyb.
Rhaid rhoi diwedd ar y datblygiadau diri dibwrpas yma sy'n gost enfawr yn amgylcheddol ar faestrefi a gwregysau glas (green belt) ac ar ysbryd lle a'i thrigolion.
Yn syml yr ydym yn gweld adeiladau diysbryd, yn cael eu hadeiladu yn y gobaith fod busnes neu teulu am symud i fewn. I lawr ym Mae Caerdydd mae dwsinau o fflatiau moethus yn wag ers blynyddoedd bellach, a'r cyngor yn parhau i roi ganiatâd i fwy cael eu hadeiladu. Yr un peth yn wir i fyny yn Sir Conwy ble mae Parc Wyddoniaeth ger Abergele gyda dim ond un busnes yn preswylio, a'r busnes yna wedi symud o Fae Colwyn.
Rhaid i'r awdurdodau lleol ddeall, os yw rhywun am gychwyn busnes, mi wnawn nhw hynny ar liwt eu hunain. Tydi taflu pres a chyfleusterau at bobol yn achosi dim - edrychwch ar Elwa.
Yn yr oes a fu - dim ond 100 mlynedd yn ôl yn wyneb datblygiadau diwydiant, mae gan ardal Caerdydd a'r cymoedd pensaernïaeth unigryw, ardal Abertawe, Aberystwyth a gorllewin Cymru, a'r gogledd, yn eu tai teras ac adeiladau eraill. Syth i ffwrdd, mae'n bosib adnabod ardal trwy luniau o'r adeiladau.
Yn syml mae'r awdurdodau lleol yn lladd canolfannau trefi ac yn lladd enaid, cymeriad a'r hyn sydd yn unigryw mewn llefydd, ac mae hyn effeithio ar y pobol lleol. Cwbwl sydd rhaid ei wneud yw meddwl am ddatblygiad Manceinion yn y 50/60au o'r concrid i gyd, a gofyn i unigolion sut ddelwedd ydych chi'n cael o'r lle? Lle llwm, llwyd, di-liw, digalon a gwlyb.
Rhaid rhoi diwedd ar y datblygiadau diri dibwrpas yma sy'n gost enfawr yn amgylcheddol ar faestrefi a gwregysau glas (green belt) ac ar ysbryd lle a'i thrigolion.
Cadarnleoedd Cyfforddus
Fel y gwelom, er cymaint yr ymgyrchu gan y pleidiau eraill yn y cymoedd yn ne Cymru, yn ystod yr etholiad, mawr yw'r newid o Lafur. Hon yw cadarnle Llafur yng Nghymru. Bosib dweud mai hon yw'r un o'r llefydd sy'n ofn newid, ac yn ceisio byw yn y gorffennol. Ar y llaw arall, mae'r un fath o batrwm yn ceisio adlewyrchu ei hun hyd a lled Cymru. Yng Ngheredigion bellach mae'r Rhyddfrydwyr yn achosi pryderon i Plaid Cymru wedi'r buddugoliaeth yn Etholiad Cyffredinol 2005. Yr hen fflam yn ceisio ail-gynau - yr adeg cyn sefydliad Plaid Cymru.
Mae'n edrych yn syrffedus dros ben; pawb yn gwybod beth i'w ddisgwyl gyda un neu ddau o seti agos. Ar y llaw arall, yn fwy yn y cymoedd na unrhyw le arall, yw fod y nifer sy'n ceisio dysgu'r Gymraeg yn ffynnu. Be sy'n ysgogi pobl aelwydydd Saesneg i yrru eu plant i ysgolion Cymraeg? Ydi o i gyd lawr at y 'cenedlaetholdeb Cymreig newydd' mae Llafur wedi bod yn ei wthio. Cymraeg a pethau Cymreig yn digon da i'w gael ond ddim llawer o ots ar fywyd pob dydd?
Sut mae torri'r patrymau newydd yma? Trwy celwyddau, mudiadau radicalaidd neu rhywbeth arall?
Mae'n edrych yn syrffedus dros ben; pawb yn gwybod beth i'w ddisgwyl gyda un neu ddau o seti agos. Ar y llaw arall, yn fwy yn y cymoedd na unrhyw le arall, yw fod y nifer sy'n ceisio dysgu'r Gymraeg yn ffynnu. Be sy'n ysgogi pobl aelwydydd Saesneg i yrru eu plant i ysgolion Cymraeg? Ydi o i gyd lawr at y 'cenedlaetholdeb Cymreig newydd' mae Llafur wedi bod yn ei wthio. Cymraeg a pethau Cymreig yn digon da i'w gael ond ddim llawer o ots ar fywyd pob dydd?
Sut mae torri'r patrymau newydd yma? Trwy celwyddau, mudiadau radicalaidd neu rhywbeth arall?
Tuesday 8 May 2007
Croeso
Bwriad y blog yma yn rhoi sylwadaeth a dadansoddiad ar y ddiwylliant Gymreig sy'n or-ddibynnol ar ddiwylliannau ein cymydog cryfach a'r UDA.
Cafodd hyn ei hysgogi gan y dyfyniad bach yma gan Henry Jones-Davies sy'n olygydd ar y cylchgrawn Cambria:
"The rank corruption of the dependency culture which pervades Welsh life with its bread-and-circuses, its intolerable economic inactivity, its almost total dearth of new ideas, leadership, or dynamism, its stale and talentless cabal of post-devolution politicians, its stagnant and sterile political culture, its visceral loathing of anything proud and patriotic, would bode ill for any society. It bodes worse for a struggling, economically depressed ‘province’ which is told it is doing ‘so very well’ by the present administration."
O edrych hyd at 200 o flynyddoedd yn ôl a gweld y diwydiant a'r gwaith a oedd yn bodoli, mae Cymru wirioneddol wedi methu ar gyfle i fod yn un o wledydd llewyrchus y byd, nid yn economegol ond yn gymdeithasol.
Mae'n bryd i ni geisio adfer y bosibiliad yma.
Cafodd hyn ei hysgogi gan y dyfyniad bach yma gan Henry Jones-Davies sy'n olygydd ar y cylchgrawn Cambria:
"The rank corruption of the dependency culture which pervades Welsh life with its bread-and-circuses, its intolerable economic inactivity, its almost total dearth of new ideas, leadership, or dynamism, its stale and talentless cabal of post-devolution politicians, its stagnant and sterile political culture, its visceral loathing of anything proud and patriotic, would bode ill for any society. It bodes worse for a struggling, economically depressed ‘province’ which is told it is doing ‘so very well’ by the present administration."
O edrych hyd at 200 o flynyddoedd yn ôl a gweld y diwydiant a'r gwaith a oedd yn bodoli, mae Cymru wirioneddol wedi methu ar gyfle i fod yn un o wledydd llewyrchus y byd, nid yn economegol ond yn gymdeithasol.
Mae'n bryd i ni geisio adfer y bosibiliad yma.
Subscribe to:
Posts (Atom)
