Friday 27 July 2007

Gwerthu Enaid Lloegr a'i Chyfeillion

Rhaid i mi gyfaddef fy mod yn dipyn o genedlaetholwr Cymreig adain dde, ond yn ogysal a hynny yn ddipyn o Einglffeil. Nid ei hwyneb hyll sy'n ymddangos adeg Cwpan y Byd, nac ar flaen y papurau newydd tabloid, ond yr oll sydd wedi dod o geisio adeiladu ymerodaeth gyda gwaith caled ac agwedd trahaus, sydd wedi rhoi pensaerniaeth arbenning, pobol cynnes a brawdgarol y gogledd, cewri llenyddol a sefydliadau megis Caergrawnt a'r Amgueddfa Prydeinig.

Yr ydwyf yn credu'n gryf iawn, fod dyfodol Cymru yn gorwedd yn nwylo y Saeson. Petawn ni'n cefnogi eu buddiannau a'u hymdrechion annibynol, bydd hyn yn cael ei wrthgyferbynnu, gan fod diddordebau Lloegr, yn bendant, yn wahanol i rai Cymru.

Oherwydd undod economaidd Yr Alban, Lloegr a Cymru, mae cwmnîoedd mawrion yn bodoli ac yn gweithredu yn ddi-ffin pob dydd. Syndod mawr oedd dysgu fod Canghellor newydd y DU, Alistair Darling, yn hapus i adael gwledydd megis Tsheina gael y cyfle i brynnu busnesau megis Barclays. Beth sydd yn syndod fwy, yw'r unig wlad i ganiatau y fath yma o wahoddiad, yw'r DU.

Yn ddiweddar mae Tsheina ac India wedi profi tŵf enfawr economaidd, sydd ddim i'w weld am arafu'n fuan. Tsheina yn ariannu cwmnioedd ei hun yn y farchnad ryngwladol gyda llafur rhad, ac India yn wlad llawn tlodi ond pobol efo sgiliau. Mae Tsheina wedi bod yn graff iawn ac un cam ar y blaen i'r UDA, drwy gwneud ffrindiau gyda pob math o wledydd gan cynnig llafur, deunyddiau a nwyddau y wlad. Cam doeth iawn.

Cam sydd ddim yn doeth yw gadael i lywodraeth Tsheina brynu pobol fel Barclays, pan eu bod yn berchen ar fanciau yn barod. Bydd hyn yn golygu gall Tsheina dewis gwneud penderfyniadau gwael, oherwydd mae dim ond yn gystadleuaeth i'w hun. Petai sefyllfa tebyg yn digwydd, gall Tsheina dod i reoli'r DU drwy ddulliau anuniongyrchol, drwy reoli'r economi, ac o ganlyniad bywydau pobol.

Edrych ar ôl ein hunain sydd ei hangen, fel mae Ffrainc a'r Swistir wedi bod yn neud ers degawdau, gyda chynnal France Telecom ac arbed Swiss Air i enwi ond rhai. Mae nhw efo cytundeb da gyda'r Undeb Ewropeaidd ynglŷn â ffermio. Ar yr un pryd, mae ffermwyr y wlad yma yn mynd yn ddiwaith trwy prisiau isel am lefrith ac yn y blaen.

Tuesday 17 July 2007

Caernarfon Crand - Ddim i'r Cymry

Tua mis yn ôl yr oeddwn yng nghyffiniau Caernarfon, ac yn aros ym maes parcio Morrisons. Sylweddolais ar y strwythyr enfawr o fetel i lawr wrth y dŵr. Hwn yw datblygiad o fflatiau crand newydd, a drud wrth gwrs, sydd am fod yn rhan o dref Caernarfon.

Fel oedd i'w weld, rhagor o'r un hen adeiladau wedi eu hadeiladu gyda strwythyr metel, a'r waliau yn cael eu codi mewn darnau cyfan gyda craen.

Un sylw gan un o drigolion Caernarfon ar wefan y BBC yw:




co dre, caernarfon

Be sy' mynd ymlaen yn doc fictoria? arwyddion mawr yn y saesneg am werthu fflatiau moethus a phlaid cymru yn cefnogi'r holl beth, mae hi fel stori o alice in wonderland


Watkins Jones Homes sy'n gyfrifol am y datblygiad. Tan yn ddiweddar yr oedd arwydd mawr uniaith Saesneg yn nodi fod tai ar werth. Daeth y Gymraeg dim ond ar ôl i bobol cwyno.

Os ewch chi ar wefan Right Move, fe welwch nad oes unrhyw sôn am Caernarfon yn un o ardaloedd Cymraeg Cymru, a'r ffaith nad oes dim ar gael am lai na £325,000. Mae hyn o fewn gafael llawfeddyg go bosib, ond ddim i neb arall.

Be sydd hyd yn oed yn fwy dryslyd yw mai'r cyngor a roddodd y tir i ddatblygwyr am £1, er siwr fod dyledion neu costau eraill ynghlwm gyda'r cytundeb ond fod Cyngor Sir Gwynedd yn un Plaid Cymru, gyda 44 allan o 75 o'r seti yn perthyn i'r blaid. Oeddwn i'n meddwl fod agweddau Plaid Cymru yn un i edrych ar ôl y Gymraeg, nid i gymeryd camau at ddinistrio ei fro hanfodol. Petai'r Ceidwadwyr wedi gwthio'r cynllun er lles datblygiad economaidd, byddai'r rheswm yna'n ddealladwy a bosib yn fwy cyfiawn.

Ond eto, fel maw pawb yn ymwybodol ohono, tai mae pobol eu hangen, nid fflatiau. Mae Gordon Brown bellach yn ymwybodol iawn o'r hyn - gobeithio neith o weld gwendidau y CDU (Cynllun Datgblygu Unedol), fod economi a/neu chymuned yn gallu lleihau cymaint a fedrith ehangu. Hyn i'w weld yn y nifer o blant sydd bellach yn cychwyn yn yr ysgolion - niferoedd is na blynyddoedd blaenorol. Yw'r bwlch yn y niferoedd yn cael ei lenwi gan mewnfudwyr neu'r pobol sy'n anweithredol yn economaidd, a elwir yn bensiynwyr? Tydi hyn ddim yn beth rhy dda i'r CDU.

Ai er lles y bobol maent yn eu cynrychioli mae pobol mewn gwleidyddiaeth?